Làm thế nào để doanh nghiệp luôn chủ động trước những biến động của thị trường? Làm thế nào để giảm thiểu thiệt hại khi rủi ro xảy ra? Câu trả lời chính là quản lý rủi ro theo ISO 31000. Tiêu chuẩn này cung cấp một khuôn khổ toàn diện, giúp doanh nghiệp xây dựng một hệ thống phòng ngừa rủi ro hiệu quả.
ISO 31000 là gì?
ISO 31000 là tiêu chuẩn quốc tế về quản lý rủi ro, cung cấp các nguyên tắc và hướng dẫn tổng quát cho việc quản lý rủi ro trong mọi tổ chức. ISO 31000 giúp tổ chức xác định, phân tích, đánh giá và giảm thiểu các rủi ro liên quan đến mục tiêu của mình.
Tiêu chuẩn này có thể áp dụng cho mọi loại hình tổ chức và lĩnh vực, từ tài chính, sản xuất đến chăm sóc sức khỏe và giáo dục.
Mục đích của tiêu chuẩn ISO 31000 là gì?
Mục đích hình thành ISO 31000 là nhằm phát triển phương pháp tiếp cận quản lý rủi ro và nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc giám sát và quản lý rủi ro trong đội ngũ nhân viên cũng như các bên liên quan.
ISO 31000 cung cấp các nguyên tắc, khung quản lý và quy trình giúp các tổ chức ở mọi quy mô và ngành nghề quản lý rủi ro một cách có hệ thống và hiệu quả về chi phí. Các nguyên tắc này cho phép quản lý mọi loại rủi ro, bao gồm rủi ro an ninh thông tin, rủi ro duy trì hoạt động kinh doanh, rủi ro tài chính, rủi ro môi trường, và rủi ro chất lượng.
Không giống các tiêu chuẩn và mô hình quản lý rủi ro dựa trên tài chính phổ biến, ISO 31000 là một tiêu chuẩn linh hoạt, có thể áp dụng dễ dàng cho mọi tổ chức trong khu vực công, tư nhân hoặc tổ chức phi chính phủ, bất kể quy mô hay lĩnh vực hoạt động.
Cấu trúc của ISO 31000
ISO 31000 bao gồm phần giới thiệu, sáu điều khoản và một phần thư mục tham khảo.
Phần giới thiệu cùng với các điều khoản 1 đến 3 (phạm vi, tài liệu tham chiếu, và thuật ngữ và định nghĩa) cung cấp cái nhìn tổng quan về tiêu chuẩn và giải thích chi tiết các thuật ngữ liên quan đến quản lý rủi ro.
Điều khoản 4: Tập trung vào các nguyên tắc quản lý rủi ro, làm nền tảng để xây dựng khung và quy trình quản lý rủi ro. Có tám nguyên tắc chính: tích hợp, cấu trúc, tùy chỉnh, bao quát, linh hoạt, sử dụng thông tin có sẵn tốt nhất, xem xét yếu tố con người và văn hóa, và cải tiến liên tục.
Điều khoản 5: Đề cập đến khung quản lý rủi ro, xác định các yếu tố cần thiết để đảm bảo quy trình quản lý rủi ro phù hợp và có thể đáp ứng nhu cầu của tổ chức. Khung này bao gồm sáu thành phần: lãnh đạo và cam kết, tích hợp, thiết kế, triển khai, đánh giá, và cải tiến.
Điều khoản 6: Tập trung vào quy trình quản lý rủi ro, cung cấp các bước logic để thực hiện quản lý rủi ro một cách hiệu quả. Quy trình này bao gồm sáu bước: Truyền thông và tham vấn; xác định phạm vi, bối cảnh và tiêu chí; đánh giá rủi ro; xử lý rủi ro; giám sát và xem xét; và ghi chép và báo cáo.
Cuối cùng, phần thư mục tham khảo đề cập đến các tiêu chuẩn ISO có liên quan, hiện tại bao gồm ISO 31010 về các kỹ thuật đánh giá rủi ro.
8 nguyên tắc quản lý rủi ro của ISO 31000
Điều khoản 4 của ISO 31000 xác định tám nguyên tắc quan trọng cần tuân thủ khi xây dựng khung và quy trình quản lý rủi ro trong tổ chức:
Nguyên tắc quản lý rủi ro của ISO 31000 – Tích hợp
Quản lý rủi ro phải được tích hợp vào mọi hoạt động kinh doanh của tổ chức, không tách biệt mà gắn liền với các quy trình cốt lõi khác nhằm đảm bảo tính đồng bộ và hiệu quả.
Nguyên tắc quản lý rủi ro của ISO 31000 – Cấu trúc
Tiếp cận quản lý rủi ro một cách có hệ thống, cấu trúc rõ ràng và toàn diện sẽ mang lại kết quả đáng tin cậy, có thể đánh giá và so sánh được trong toàn tổ chức.
Nguyên tắc quản lý rủi ro của ISO 31000 – Tùy chỉnh
Quản lý rủi ro phải phù hợp với bối cảnh nội bộ và bên ngoài của tổ chức. Khung và quy trình quản lý cần được thiết kế dựa trên các yếu tố đặc thù như giá trị tổ chức, các bên liên quan, và môi trường pháp lý, văn hóa, tài chính, cũng như thị trường cạnh tranh.
Nguyên tắc quản lý rủi ro của ISO 31000 – Bao quát
Việc quản lý rủi ro cần có sự tham gia rộng rãi của các bên liên quan, bao gồm nhân viên, khách hàng, nhà đầu tư và chính phủ. Sự tương tác và chia sẻ thông tin liên tục giữa các bên giúp tổ chức nắm bắt kịp thời các nhu cầu và thay đổi.
Nguyên tắc quản lý rủi ro của ISO 31000 – Linh hoạt
Quản lý rủi ro phải phản ứng nhanh chóng và linh hoạt trước những biến đổi liên tục của môi trường bên trong và bên ngoài, nhằm nhận diện và ứng phó hiệu quả với các rủi ro mới phát sinh trong quá trình hoạt động.
Nguyên tắc quản lý rủi ro của ISO 31000 – Sử dụng thông tin có sẵn tốt nhất
Quy trình quản lý rủi ro cần dựa trên dữ liệu và thông tin chất lượng cao nhất từ các nguồn có sẵn, bao gồm kinh nghiệm thực tiễn, quan sát và ý kiến chuyên gia, để đảm bảo các quyết định được đưa ra chính xác và kịp thời.
Nguyên tắc quản lý rủi ro của ISO 31000 – Xem xét yếu tố con người và văn hóa
Tổ chức cần chú trọng đến các yếu tố về con người và văn hóa trong quá trình quản lý rủi ro. Hiểu rõ năng lực, nhận thức và văn hóa của đội ngũ sẽ giúp tổ chức dự đoán và quản lý rủi ro hiệu quả hơn, đồng thời đạt được mục tiêu kinh doanh.
Nguyên tắc quản lý rủi ro của ISO 31000 – Cải tiến liên tục
Cũng như các tiêu chuẩn ISO khác, ISO 31000 nhấn mạnh việc cải tiến liên tục trong quản lý rủi ro, thông qua quá trình học hỏi và tích lũy kinh nghiệm thực tiễn, nhằm nâng cao hiệu quả và khả năng ứng phó với rủi ro theo thời gian.
Lợi ích ISO 31000 mang lại cho doanh nghiệp
- Giúp tổ chức nhận diện, đánh giá và xử lý rủi ro một cách hệ thống và hiệu quả, từ đó giảm thiểu tổn thất và tối ưu hóa cơ hội.
- Cung cấp sự tự tin cho các bên liên quan như nhân viên, khách hàng và đối tác bằng cách chứng minh rằng tổ chức có một hệ thống quản lý rủi ro mạnh mẽ và đáng tin cậy.
- Khuyến khích tổ chức tạo ra một môi trường làm việc chủ động trong việc nhận diện và phòng ngừa rủi ro, giúp giảm thiểu sự bất ngờ và tổn thất.
- Giúp tổ chức tối ưu hóa các quy trình, nâng cao hiệu quả và khả năng phục hồi, từ đó cải thiện kết quả hoạt động tổng thể.
- Hỗ trợ tổ chức đảm bảo tuân thủ các quy định pháp lý và tiêu chuẩn quốc tế liên quan đến quản lý rủi ro.
- Cung cấp phân tích sâu sắc về cơ hội và mối đe dọa, giúp tổ chức đưa ra quyết định chiến lược chính xác hơn.
- Giúp tổ chức chuẩn bị tốt hơn cho các tình huống bất ngờ và nâng cao khả năng thích ứng với thay đổi trong môi trường kinh doanh.
Quy trình quản lý rủi ro theo ISO 31000
Trao đổi và tham vấn
Hoạt động này được thực hiện xuyên suốt tất cả các bước khác của quản lý rủi ro để đảm bảo rằng các bên liên quan có liên quan.
Những hoạt động này thường bao gồm việc kết hợp các lĩnh vực chuyên môn khác nhau và xem xét các quan điểm và tình huống khác nhau để áp dụng vào các hoạt động còn lại của quy trình quản lý rủi ro.
Phạm vi, bối cảnh và tiêu chí
Quy trình quản lý rủi ro bắt đầu hiệu quả bằng cách xác định những gì chúng ta muốn đạt được và cố gắng hiểu các yếu tố bên ngoài và bên trong có thể ảnh hưởng đến thành công của chúng ta. Bước này được gọi là “Phạm vi, bối cảnh và tiêu chí” và là điều cần thiết trước khi xác định rủi ro.
Để phù hợp với quy trình quản lý rủi ro của ISO 31000, việc phát triển các tiêu chí rủi ro phù hợp là rất quan trọng và cần được xác định khi thiết lập bối cảnh, sau đó áp dụng trong quá trình đánh giá rủi ro.
Tiêu chí rủi ro đơn giản đề cập đến mức độ rủi ro mà công ty có thể hoặc không thể chấp nhận. Để thiết lập tiêu chí rủi ro, các tổ chức có thể xem xét các yếu tố sau:
- Bản chất và loại bất ổn
- Phương pháp xác định và đo lường hậu quả và khả năng xảy ra
- Các yếu tố liên quan đến thời gian
- Mức độ rủi ro
- Năng lực của tổ chức
- Quản lý sự kết hợp và trình tự của nhiều rủi ro
Đánh giá rủi ro
Bước tiếp theo là đánh giá rủi ro, bao gồm ba hoạt động theo trình tự:
- Xác định rủi ro: hiểu về bất ổn, mối đe dọa và tình huống, và liệt kê tất cả các rủi ro.
- Phân tích rủi ro: hiểu về hậu quả và khả năng xảy ra của rủi ro. Phân tích rủi ro cho phép ưu tiên các rủi ro.
- Đánh giá rủi ro: liên quan đến việc xác định mức độ ưu tiên của từng rủi ro thông qua việc áp dụng các tiêu chí rủi ro đã phát triển khi thiết lập bối cảnh.
Có nhiều phương pháp đánh giá rủi ro, chẳng hạn như ma trận xác suất và hậu quả phổ biến, kỹ thuật Delphi, mô hình cây quyết định và FMEA (Phân tích chế độ lỗi và hiệu ứng). Để biết thêm thông tin, bạn có thể tham khảo ISO 31010.
Xử lý rủi ro
Sau giai đoạn đánh giá, bước tiếp theo là xử lý rủi ro, bao gồm việc lựa chọn và thực hiện các phương án giải quyết rủi ro. Việc lựa chọn bao gồm so sánh lợi ích tiềm năng với chi phí hoặc nỗ lực thực hiện các phương án thay thế. Các phương án có thể được chọn từ một hoặc nhiều phương án sau:
- Tránh: Nếu rủi ro quá cao, bạn có thể quyết định không bắt đầu (hoặc tiếp tục) hoạt động mà bạn đã lên kế hoạch. Ví dụ, nếu có quá nhiều quy định nghiêm ngặt trong một khu vực mà bạn muốn mở một chi nhánh mới của công ty, bạn tránh rủi ro bằng cách không bắt đầu nó ngay từ đầu.
- Chia sẻ: Bạn có thể phân phối rủi ro cho một bên khác. Các liên doanh tồn tại chính vì lý do này. Bạn mở chi nhánh của mình hợp tác với một công ty khác có chuyên môn về việc sử dụng các quy định để có lợi thế.
- Chuyển giao: Bạn có thể chuyển toàn bộ hoặc một phần rủi ro cho bên thứ ba. Ví dụ, một công ty có thể thuê ngoài một số hoạt động của mình khỏi phạm vi bảo mật CNTT hoặc mua bảo hiểm.
- Chấp nhận: Biết rõ và nhận thức được hậu quả, bạn có thể muốn đối mặt với rủi ro. Bạn chỉ cần mở chi nhánh đó trong một khu vực có quy định chặt chẽ. Chấp nhận cũng được gọi là giữ rủi ro.
- Giảm: Giảm rủi ro là lựa chọn phổ biến nhất và nó đang thực hiện các hành động giảm thiểu để giảm mức độ rủi ro. Một ví dụ về điều này sẽ là đào tạo nhân viên của bạn về cách xác định email lừa đảo; hoặc, bằng cách triển khai sao lưu, bạn có thể giảm rủi ro mất dữ liệu.
- Để thực hiện, bạn sẽ cần một kế hoạch xử lý rủi ro xác định các hoạt động, tài nguyên, bên chịu trách nhiệm và thời hạn.
Giám sát
Giám sát bao gồm việc liên tục kiểm tra hiệu suất thực tế và sau đó so sánh với hiệu suất dự kiến hoặc yêu cầu. Việc xem xét bao gồm việc kiểm tra định kỳ hoặc ngẫu hứng tình hình hiện tại để xem có thay đổi gì trong môi trường, thực tiễn ngành hoặc thực tiễn tổ chức.
Đây là một hoạt động được thực hiện để xác định tính phù hợp, đầy đủ và hiệu quả của khuôn khổ và quy trình để đạt được các mục tiêu đã thiết lập.
| ⭐Trung tâm thẩm tra thẩm định khí nhà kính NatureCert | ✅ Chứng nhận ISO |
| ⭐Đội ngũ chuyên gia kinh nghiệm | ✅ Báo cáo kiểm kê khí nhà kính |
| ⭐Hotline Hỗ trợ 24/7 | ☎️ 0932.023.406 |
Thông tin liên hệ tư vấn NatureCert
NatureCert là đơn vị chuyên cung cấp các dịch vụ tư vấn về chứng nhận ISO và khí nhà kính theo tiêu chuẩn ISO. Để được hỗ trợ và tư vấn chi tiết về các dịch vụ này, quý khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi thông qua các thông tin sau:
Address: 3B49 Sky 9, 61-63 đường số 1, phường Phú Hữu, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
Phone: 0932023406
Email: info@naturecert.org
Website: www.naturecert.com
Fanpage chính: Trung tâm NatureCert
Với đội ngũ tư vấn chuyên nghiệp và kinh nghiệm, NatureCert cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng những giải pháp tối ưu và hiệu quả nhất trong việc đánh giá và báo cáo về khí nhà kính theo tiêu chuẩn ISO. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.
