ISO 9000 và ISO 9001 là hai tiêu chuẩn nền tảng trong bộ tiêu chuẩn quản lý chất lượng của Tổ chức tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO). Tuy nhiên, hai tiêu chuẩn này cũng có nhiều điểm khác biệt mà doanh nghiệp khó phân biệt được. Bài viết dưới đây NatureCert sẽ so sánh rõ điểm giống và khác nhau giữa ISO 9000 và ISO 9001.
Khái quát về ISO 9000 và ISO 9001
Tiêu chuẩn ISO 9000 là gì?
ISO 9000 là một tập hợp các khái niệm và thuật ngữ căn bản cho hệ thống quản lý chất lượng. Tiêu chuẩn này không đưa ra các yêu cầu cụ thể mà cung cấp một khung lý thuyết nhằm giúp tổ chức hiểu và áp dụng các nguyên tắc quản lý chất lượng như:
- Tư duy hướng đến khách hàng: Tổ chức cần tập trung mọi hoạt động để đáp ứng và vượt qua mong đợi của khách hàng, từ đó nâng cao giá trị sản phẩm/dịch vụ.
- Lãnh đạo và sự cam kết: Vai trò của lãnh đạo là yếu tố cốt lõi trong việc thiết lập tầm nhìn và định hướng chiến lược cho hệ thống quản lý chất lượng.
- Cải tiến liên tục: Đảm bảo rằng quy trình và hệ thống quản lý chất lượng được đánh giá và cải tiến liên tục nhằm nâng cao hiệu quả và hiệu suất.
ISO 9000 đóng vai trò là cơ sở nền tảng, cung cấp kiến thức lý thuyết giúp các tổ chức xây dựng nền móng vững chắc trước khi triển khai các tiêu chuẩn cụ thể như ISO 9001.

Tiêu chuẩn ISO 9001 là gì?
ISO 9001 là một tiêu chuẩn quốc tế về hệ thống quản lý chất lượng (HQLC) được Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế (ISO) ban hành. Tiêu chuẩn này đưa ra một bộ các yêu cầu cụ thể để giúp các tổ chức, doanh nghiệp thiết lập và duy trì một HQLC hiệu quả, đảm bảo rằng sản phẩm và dịch vụ đáp ứng được yêu cầu của khách hàng và các yêu cầu pháp lý. Bao gồm:
- Phân tích bối cảnh tổ chức: Tổ chức cần hiểu rõ bối cảnh hoạt động, xác định các yếu tố bên trong và bên ngoài có thể ảnh hưởng đến khả năng đạt được mục tiêu chất lượng.
- Quản lý rủi ro và cơ hội: ISO 9001 yêu cầu tổ chức phải xác định và quản lý rủi ro và cơ hội liên quan để đảm bảo hệ thống quản lý chất lượng luôn ổn định và hiệu quả.
- Sự tham gia của các bên liên quan: Tổ chức cần quản lý hiệu quả mối quan hệ với các bên liên quan, bao gồm khách hàng, nhà cung cấp và các đối tác khác, nhằm đảm bảo hệ thống quản lý chất lượng hoạt động hiệu quả.
ISO 9001 không chỉ dừng lại ở việc đưa ra các yêu cầu lý thuyết mà còn hướng đến việc đánh giá và chứng nhận, nhằm đảm bảo các tổ chức đạt được mức độ quản lý chất lượng quốc tế.

So sánh điểm giống và khác nhau giữa ISO 9000 và ISO 9001
Điểm giống nhau giữa ISO 9000 và ISO 9001
- Cùng thuộc bộ tiêu chuẩn ISO 9000: Cả ISO 9000 và ISO 9001 đều là một phần của bộ tiêu chuẩn quản lý chất lượng ISO 9000, với mục đích chung là cải thiện hiệu quả quản lý chất lượng và nâng cao khả năng đáp ứng yêu cầu của khách hàng.
- Áp dụng phương pháp tiếp cận dựa trên quá trình: Cả hai tiêu chuẩn đều yêu cầu tổ chức quản lý các quy trình của mình theo phương pháp tiếp cận dựa trên quá trình, đảm bảo rằng tất cả các hoạt động liên quan đều được kiểm soát một cách nhất quán và hiệu quả.
- Tập trung vào cải tiến liên tục: Đều yêu cầu tổ chức áp dụng các biện pháp cải tiến liên tục để nâng cao hiệu quả và chất lượng của hệ thống quản lý.
Điểm khác nhau giữa ISO 9000 và ISO 9001
Khái niệm
ISO 9000: Đây là tiêu chuẩn nền tảng, cung cấp thuật ngữ, nguyên tắc và khung lý thuyết chung cho hệ thống quản lý chất lượng. ISO 9000 không bao gồm các yêu cầu cụ thể mà chủ yếu giúp doanh nghiệp hiểu rõ bản chất của quản lý chất lượng.
ISO 9001: Là tiêu chuẩn đưa ra các yêu cầu cụ thể và có thể đánh giá, kiểm tra để chứng nhận. ISO 9001 tập trung vào các yêu cầu chi tiết mà tổ chức phải tuân thủ để đạt được sự công nhận về chất lượng.
Nội dung
ISO 9000: Nội dung chủ yếu của ISO 9000 xoay quanh việc cung cấp khái niệm, nguyên tắc và phương pháp quản lý chất lượng, như cải tiến liên tục và tư duy hướng đến khách hàng. ISO 9000 đóng vai trò là cẩm nang hỗ trợ tổ chức triển khai ISO 9001.
ISO 9001: Nội dung ISO 9001 bao gồm các yêu cầu cụ thể như phân tích bối cảnh tổ chức, đánh giá rủi ro, quản lý mối quan hệ với các bên liên quan và giám sát liên tục để đảm bảo hệ thống quản lý chất lượng hoạt động hiệu quả.
Mục đích sử dụng
ISO 9000: Mục đích chính của ISO 9000 là cung cấp kiến thức và hướng dẫn để tổ chức có thể hiểu và áp dụng các nguyên tắc quản lý chất lượng một cách nhất quán. Nó không nhằm mục đích chứng nhận mà chỉ đóng vai trò là tài liệu tham khảo.
ISO 9001: ISO 9001 được thiết kế để thiết lập và duy trì một hệ thống quản lý chất lượng có thể kiểm tra và chứng nhận. Mục đích của ISO 9001 là giúp doanh nghiệp đạt được sự công nhận quốc tế về chất lượng, tạo sự tin tưởng từ khách hàng và các bên liên quan.

ISO 9000 và ISO 9001 là hai tiêu chuẩn liên quan mật thiết trong việc xây dựng và triển khai hệ thống quản lý chất lượng. Để đạt hiệu quả tối ưu, doanh nghiệp nên hiểu rõ và áp dụng đồng thời cả hai tiêu chuẩn này, xây dựng từ nền tảng lý thuyết của ISO 9000 và triển khai cụ thể theo ISO 9001 để đạt được chứng nhận và nâng cao uy tín trên thị trường.
Thông tin liên hệ:
NatureCert là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ về ISO 9000 và ISO 9001. Để được hỗ trợ và tư vấn chi tiết về các dịch vụ này, quý khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi thông qua các thông tin sau:
Address: 3B49 Sky 9, 61-63 đường số 1, phường Phú Hữu, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
Phone: 0932023406
Email: info@naturecert.org
Website: www.naturecert.com
Fanpage chính: Trung tâm NatureCert
Với đội ngũ tư vấn chuyên nghiệp và kinh nghiệm, NatureCert cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng những giải pháp tối ưu và hiệu quả nhất về ISO. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.