Báo cáo ESG là một nhiệm vụ quan trọng, đòi hỏi sự chuẩn bị kỹ lưỡng và có chiến lược rõ ràng. Để thực hiện nó một cách hiệu quả, việc xây dựng một chiến lược báo cáo ESG rõ ràng và hợp lý là rất cần thiết. Mặc dù mỗi công ty đều có những đặc thù và yêu cầu riêng, nhưng có 9 bước hầu hết các tổ chức cần thực hiện khi xây dựng chiến lược báo cáo ESG. Cùng NatureCert tìm hiểu ngay trong bài viết này.
Bước 1: Xác định phạm vi và mục tiêu báo cáo ESG
Xác định các chỉ số và khía cạnh ESG quan trọng nhất mà doanh nghiệp muốn đưa vào báo cáo, hay nói cách khác là thiết lập phạm vi và đặt mục tiêu cụ thể cho báo cáo, là bước khởi đầu giúp doanh nghiệp chuẩn bị nguồn lực cần thiết.
Tuy nhiên, phạm vi báo cáo chỉ có thể được xác định sau khi doanh nghiệp nhận diện các bên liên quan bao gồm nhân viên, nhà đầu tư, chuỗi cung ứng, đối tác, khách hàng, cơ quan quản lý, hiệp hội ngành nghề và cộng đồng địa phương nơi doanh nghiệp hoạt động,…
Việc đánh giá tính cấu trúc là một công cụ quan trọng để xác định các chủ đề phù hợp với chiến lược ESG của tổ chức, đồng thời nhận diện các nội dung cần thiết nhằm phát triển một báo cáo có tác động đáng kể. Ngoài ra, so sánh với các công ty trong cùng ngành cũng giúp hiểu rõ hơn về các chủ đề và chỉ số hiệu suất phổ biến trên thị trường quan trọng của doanh nghiệp.
Ví dụ: Một công ty có nhà đầu tư và thị trường chính ở EU sẽ có yêu cầu khác so với doanh nghiệp tập trung vào thị trường Đông Bắc Á. Tương tự, các doanh nghiệp thuộc các ngành nghề khác nhau như sản xuất và dịch vụ tài chính sẽ có nhu cầu báo cáo khác nhau, phù hợp với đặc thù hoạt động của mình.
Xem thêm: ESG là gì? Ý nghĩa và tầm quan trọng
Bước 2: Lựa chọn khuôn khổ báo cáo
Việc lựa chọn các bộ tiêu chuẩn và khung báo cáo ESG của bên thứ ba là một bước thiết yếu để đảm bảo tính chính xác và hiệu quả trong quá trình chuẩn bị báo cáo. Như đã đề cập trước đó, một công ty niêm yết trên sàn chứng khoán như HOSE chắc chắn cần áp dụng báo cáo theo tiêu chuẩn VNSI hoặc kết hợp thêm một số bộ tiêu chuẩn phổ biến khác, phù hợp với yêu cầu của thị trường mục tiêu và nhà đầu tư chiến lược. Lựa chọn tiêu chuẩn cũng phụ thuộc vào lĩnh vực hoạt động và ngành công nghiệp của doanh nghiệp.
Ngoài chỉ số phát triển bền vững (VNSI) do HOSE công bố, doanh nghiệp tại Việt Nam có thể áp dụng một hoặc nhiều khung tiêu chuẩn ESG được công nhận rộng rãi trên toàn cầu như:
- Global Reporting Initiative (GRI – Sáng kiến Báo cáo Toàn cầu)
- Carbon Disclosure Project (CDP – trước đây là ‘Dự án Công bố Carbon’)
- Climate Disclosure Standards Board (CDSB – Ủy ban Tiêu chuẩn Công bố Khí hậu)
- Sustainability Accounting Standards Board (SASB – Hội đồng Chuẩn mực Kế toán Bền vững)
- Science-Based Targets Initiative (SBTi – Sáng kiến Mục tiêu Dựa trên Khoa học)
- Task Force on Climate-related Financial Disclosures (TCFD – Lực lượng Đặc nhiệm về Công khai Tài chính Liên quan đến Khí hậu)
- International Sustainability Standards Board (ISSB – Hội đồng Tiêu chuẩn Bền vững Quốc tế)
- International Organization for Standardization (ISO – Tổ chức Tiêu chuẩn hóa Quốc tế)
- Green Business Bureau (GBB – Cục Kinh Doanh Xanh)
- UN Sustainable Development Goals (SDGs – Các Mục tiêu Phát triển Bền vững của Liên Hợp Quốc)
- UN Principles for Responsible Investment (PRI – Nguyên tắc của Liên Hợp Quốc về Đầu tư Có Trách nhiệm)
Những khung tiêu chuẩn này cung cấp quy trình công bố thông tin rõ ràng, có hệ thống và chi tiết, giúp nâng cao tính chính xác, khả năng so sánh và giá trị của báo cáo đối với các bên liên quan cả trong và ngoài doanh nghiệp.
Bước 3: Phác thảo đề cương báo cáo ESG
Bước tiếp theo là xây dựng một cấu trúc báo cáo chặt chẽ. Bản đề cương sơ lược sẽ đóng vai trò là “bộ xương” của báo cáo, cung cấp một bản đồ đường đi rõ ràng, giúp chúng ta tổ chức các thông tin một cách logic và hệ thống. Bản đề cương có thể được thiết kế dựa trên các chủ đề chính hoặc theo các trụ cột chiến lược ESG đã định sẵn, đảm bảo sự liên kết chặt chẽ giữa các phần.
Để đảm bảo tính toàn vẹn của báo cáo, việc xây dựng một kho dữ liệu ESG là vô cùng cần thiết. Kho dữ liệu này sẽ là nền tảng vững chắc, lưu trữ mọi thông tin liên quan đến ESG, từ đó giúp chúng ta dễ dàng truy xuất, phân tích và đảm bảo tính nhất quán của báo cáo.
Bước 4: Thu thập và đánh giá dữ liệu ESG
Thu thập dữ liệu và nội dung liên quan đến các chủ đề ESG dự kiến sẽ trình bày trong báo cáo. Nội dung này thường bao gồm các chỉ số về phát thải khí nhà kính, tiêu thụ tài nguyên, quản lý môi trường và tài nguyên thiên nhiên, chính sách lao động và nhân quyền, sức khỏe và an toàn lao động, quản lý chuỗi cung ứng, trách nhiệm sản phẩm, cơ cấu quản trị và quy trình ra quyết định, phòng chống tham nhũng và các hoạt động đầu tư cộng đồng.
Để đảm bảo quá trình thu thập dữ liệu diễn ra suôn sẻ, các chuyên viên phụ trách ESG nên phối hợp chặt chẽ với bộ phận tài chính cũng như các bên liên quan nội bộ chịu trách nhiệm cung cấp dữ liệu. Sự hợp tác này giúp tập hợp thông tin một cách toàn diện và chính xác, phản ánh đúng các cam kết và mục tiêu ESG của doanh nghiệp.
Hơn nữa, việc áp dụng các quy trình kiểm toán nội bộ là điều cần thiết nhằm xác minh tính chính xác, minh bạch và nhất quán của dữ liệu. Điều này không chỉ tăng cường độ tin cậy mà còn đảm bảo rằng báo cáo ESG đạt tiêu chuẩn công bố quốc tế.
Bước 5: Phân tích, xử lý và lập bản đồ ESG
Quá trình xử lý dữ liệu ESG đòi hỏi việc sàng lọc, phân tích và lập bản đồ thông tin để tạo ra một bức tranh toàn diện, có tổ chức, đáp ứng các yêu cầu từ các tiêu chuẩn và khung báo cáo đã chọn. Đây là bước quan trọng để chuyển đổi dữ liệu thô thành thông tin có ý nghĩa, hỗ trợ việc ra quyết định và xây dựng chiến lược bền vững cho doanh nghiệp.
Không giống như báo cáo tài chính, báo cáo ESG thường bao gồm cả dữ liệu phi tài chính và không có cấu trúc cố định, làm tăng độ phức tạp trong việc thu thập và xử lý. Hơn nữa, việc áp dụng đồng thời nhiều bộ tiêu chuẩn có thể dẫn đến mâu thuẫn hoặc sự không nhất quán trong thông tin, gây khó khăn trong việc phân tích và trình bày dữ liệu một cách logic và dễ hiểu.
Vì vậy, việc thiết lập các nguyên tắc phân tích rõ ràng, xây dựng hệ thống quản lý dữ liệu hiệu quả và duy trì sự liên kết giữa các bộ tiêu chuẩn là yếu tố cốt lõi để đảm bảo một báo cáo ESG chính xác và đáng tin cậy.
Bước 6: Định hình mục tiêu và cam kết
Sau khi thu thập và xử lý dữ liệu một cách có hệ thống, doanh nghiệp nên tiến hành xác định các mục tiêu cụ thể dựa trên cơ sở khoa học, tập trung vào ba trụ cột chính của ESG: E – Môi trường, S – Xã hội, và G – Quản trị. Việc tiếp cận từng trụ cột riêng lẻ sẽ giúp đảm bảo quá trình đặt mục tiêu trở nên chi tiết, dễ theo dõi và quản lý hiệu quả.
Thay vì xem xét ESG như một khối thống nhất, doanh nghiệp nên phân tích sâu hơn bằng cách chia nhỏ từng yếu tố chính thành các nhóm phụ tiêu chí cụ thể. Ví dụ, mỗi trụ cột E, S và G có thể bao gồm từ 5 đến 6 nhóm phụ, như quản lý khí thải, tiêu thụ năng lượng, quyền lợi người lao động, minh bạch quản trị hay trách nhiệm xã hội.
Dựa trên phân tích này, doanh nghiệp sẽ xác định rõ các hành động ưu tiên cần thực hiện, phù hợp với định hướng chiến lược bền vững và các yêu cầu từ các bên liên quan. Cách tiếp cận này không chỉ hỗ trợ việc xây dựng kế hoạch hành động cụ thể mà còn giúp đo lường hiệu quả các kết quả đạt được theo từng giai đoạn.
Bước 7: Lập báo cáo ESG
Báo cáo cần được trình bày một cách khoa học, mạch lạc và nhất quán nhằm truyền tải thông điệp rõ ràng và dễ hiểu. Sự tham gia của các phòng ban liên quan như tiếp thị, pháp lý và truyền thông là điều cần thiết để đảm bảo tính chính xác, hợp pháp, cũng như lựa chọn giọng điệu phù hợp cho nội dung.
Sau khi phiên bản cuối cùng được phê duyệt, việc thiết kế trực quan trở thành yếu tố quyết định để tạo ra một báo cáo ESG hấp dẫn. Doanh nghiệp có thể sử dụng đội ngũ tiếp thị nội bộ hoặc thuê ngoài dịch vụ thiết kế đồ họa chuyên nghiệp để bổ sung các yếu tố trực quan như biểu đồ, đồ thị, bảng số liệu và hình ảnh có bản quyền phù hợp.
Bước 8: Kiểm toán và công bố báo cáo
Trước khi công bố rộng rãi, Báo cáo ESG cần được kiểm toán độc lập bởi một tổ chức uy tín để đảm bảo tính minh bạch và loại bỏ hoàn toàn nghi vấn “rửa xanh”. Quy trình này không chỉ là một thủ tục bắt buộc mà còn là một cam kết về tính trung thực và trách nhiệm của doanh nghiệp đối với các bên liên quan.
Sau khi được kiểm toán, Báo cáo ESG sẽ được gửi đến các cơ quan quản lý có thẩm quyền như HOSE và các tổ chức đánh giá quốc tế như CDP. Việc công khai báo cáo trên các kênh truyền thông chính thức của doanh nghiệp như website, thông cáo báo chí và mạng xã hội sẽ giúp thông tin tiếp cận được đông đảo công chúng.
Với một Báo cáo ESG chất lượng cao, doanh nghiệp đã sở hữu một công cụ đắc lực để xây dựng chiến lược phát triển bền vững. Báo cáo không chỉ cung cấp dữ liệu chi tiết mà còn là nền tảng vững chắc để hoạch định các mục tiêu dài hạn, tích hợp hài hòa với kế hoạch kinh doanh tổng thể.
Báo cáo ESG được kiểm toán độc lập là “tấm hộ chiếu” chứng minh cam kết của doanh nghiệp đối với phát triển bền vững. Nó mang lại nhiều lợi ích, từ việc tăng cường niềm tin của nhà đầu tư, đối tác đến việc mở ra cơ hội tiếp cận các nguồn vốn xanh ưu đãi. Trong một thế giới ngày càng quan tâm đến các vấn đề môi trường và xã hội, Báo cáo ESG trở thành yếu tố cạnh tranh quan trọng, giúp doanh nghiệp nổi bật và thu hút các đối tác có cùng chí hướng.
Bước 9: Liên tục cập nhật và cải tiến
Các doanh nghiệp cần thiết lập quy trình tiếp nhận và phân tích phản hồi từ cả nội bộ lẫn các bên liên quan bên ngoài. Việc này không chỉ giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về những mong đợi và yêu cầu của thị trường mà còn tạo nền tảng cho các quyết định quản trị chiến lược.
Theo dõi và đánh giá hiệu quả các cam kết ESG nên được thực hiện định kỳ, tối thiểu mỗi quý. Doanh nghiệp cần so sánh kết quả thực hiện với các mục tiêu đã đề ra để xác định những điểm mạnh cần phát huy và các khoảng trống cần cải thiện.
Đồng thời, việc cập nhật báo cáo hàng năm dựa trên nhu cầu phát triển và các biến động trong môi trường kinh doanh là điều cần thiết. Cách tiếp cận linh hoạt và nhất quán này đảm bảo rằng doanh nghiệp luôn đi đầu trong thực thi chiến lược bền vững, nâng cao uy tín và duy trì năng lực cạnh tranh dài hạn.
Thông tin liên hệ:
NatureCert là đơn vị chuyên cung cấp dịch vụ về chứng nhận ESG. Để được hỗ trợ và tư vấn chi tiết về các dịch vụ này, quý khách hàng có thể liên hệ trực tiếp với chúng tôi thông qua các thông tin sau:
Address: 3B49 Sky 9, 61-63 đường số 1, phường Phú Hữu, TP. Thủ Đức, TP. Hồ Chí Minh
Phone: 0932023406
Email: info@naturecert.org
Website: www.naturecert.com
Fanpage chính: Trung tâm NatureCert
Với đội ngũ tư vấn chuyên nghiệp và kinh nghiệm, NatureCert cam kết sẽ mang đến cho quý khách hàng những giải pháp tối ưu và hiệu quả nhất. Hãy liên hệ với chúng tôi ngay hôm nay để được tư vấn và hỗ trợ tốt nhất.
